“Шэл бэйлэнем” (“Шәл бәйләнем” — “Шаль вязала”) - башкирская народная песня, кыска кюй. 

Впервые записана С.Габяши и опубликована в его сборнике “Башҡорт халҡ йырҙары” (“Башкирские народные песни”; Уфа, 1935). Варианты песни записаны Х.Ф.Ахметовым, З.Г.Исмагиловым, Л.Н.Лебединским, Р.С.Сулеймановым. Распространённый хороводно игровой такмак. Отличается троичной тактовой структурой напева. Лад — пентатоника мажорного наклонения. Припев (попевка из междометий) усиливает танцевальный характер песни.

Среди исполнителей Т.Х.Узянбаева, Хоровая капелла РБ. Обработки осуществлены Исмагиловым для голоса и фортепиано, Ахметовым, А.Кушниренко, Лебединским, Р.В.Сальмановым, А.Г.Тихомировым — для хора a cappella. Напев песни использован в опере “Айһылыу” (“Айхылу”) М.М.Валеева и Н.И.Пейко.

Шәл бәйләнем, шәл бәйләнем,

Шәл бәйләнем, шәл бәйләнем,

Шәлем түңәрәк түгел дә

Шәлем түңәрәк түгел.

 

Ҡ у ш ы м т а:

Әннә-гиҙер, әннә-гиҙер генәйем дә

Әннә-гиҙер, әннә-гиҙер генәйем.

 

 

Осоп барып һөйләшергә,

Осоп барып һөйләшергә,

Йәнем күбәләк түгел дә

Йәнем күбәләк түгел.

 

Ҡ у ш ы м т а.

 

Ҡара бәрәс тиреһе лә

Ҡара бәрәс тиреһе лә,

Ҡама булыр тиһеңме лә

Ҡама булыр тиһеңме?

 

Ҡ у ш ы м т а.

 

Һикереп төшөп бейегәндән,

Һикереп төшөп бейегәндән

Яҙыҡ булыр тиһеңме лә

Яҙыҡ булыр тиһеңме?

 

Ҡ у ш ы м т а:

Әннә-гиҙер, әннә-гиҙер генәйем дә

Әннә-гиҙер,әннә-гиҙер генәйем.