Шәл бәйләнем
“ШЭЛ БЭЙЛЭНЕМ” (“Шәл бәйләнем” — “Шаль вязала”), баш. нар. песня, кыска‑кюй. Впервые записана С.Габяши и опубликована в его сб. “Башҡорт халҡ йырҙары” (“Башкирские народные песни”; Уфа, 1935). Варианты песни записаны Х.Ф.Ахметовым, З.Г.Исмагиловым, Л.Н.Лебединским, Р.С.Сулеймановым. Распространённый хороводно‑игровой такмак. Отличается троичной тактовой структурой напева. Лад — пентатоника мажорного наклонения. Припев (попевка из междометий) усиливает танц. характер песни.
Среди исполнителей Т.Х.Узянбаева, Хоровая капелла РБ. Обработки осуществлены Исмагиловым для голоса и фп, Ахметовым, А.Кушниренко, Лебединским, Р.В.Сальмановым, А.Г.Тихомировым — для хора a cappella. Напев песни использован в опере “Айһылыу” (“Айхылу”) М.М.Валеева и Н.И.Пейко.
Шәл бәйләнем, шәл бәйләнем,
Шәл бәйләнем, шәл бәйләнем,
Шәлем түңәрәк түгел дә
Шәлем түңәрәк түгел.
Ҡ у ш ы м т а:
Әннә-гиҙер, әннә-гиҙер генәйем дә
Әннә-гиҙер, әннә-гиҙер генәйем.
Осоп барып һөйләшергә,
Осоп барып һөйләшергә,
Йәнем күбәләк түгел дә
Йәнем күбәләк түгел.
Ҡ у ш ы м т а.
Ҡара бәрәс тиреһе лә
Ҡара бәрәс тиреһе лә,
Ҡама булыр тиһеңме лә
Ҡама булыр тиһеңме?
Ҡ у ш ы м т а.
Һикереп төшөп бейегәндән,
Һикереп төшөп бейегәндән
Яҙыҡ булыр тиһеңме лә
Яҙыҡ булыр тиһеңме?
Ҡ у ш ы м т а:
Әннә-гиҙер, әннә-гиҙер генәйем дә
Әннә-гиҙер,әннә-гиҙер генәйем.